Gaz Maskesi Standartları
Gaz maskeleri ilk kullanımından bu yana çok değişmiş ve gelişmiştir. İlk zamanlarında bayağı karbonlu filtrelere haiz olan gaz maskeleri günümüzde çok çeşitli filtrelere ve farklı tip maske türlerine haizdir. Gelişen maskelerle beraber bu maskeleri belli normlar altına almak içinde standartlar geliştirilmiştir. Ülkemizde Avrupa standartları kullanıldığı için bu yazımızda EN (European norm) standartlarından bahsedeceğiz.
Gaz Maskesi ve EN Standartları
EN136 – Tam yüz maskeler için geliştirilmiş olan standarttır. Tam yüz maskesinde sahip olması gereksinim duyulan ana özellikleri ifade eder. Bu özelliklerden bazıları;
Hava sızdırmazlık
Sıcağa dayanım
Temizlenebilirlik
Maske görüş alanı
Solunuma karşı gösterilen direnç
konuşma sesi geçirgenliği
EN137 – İtfaiyeci maskesi olarak bilinen kendinden hava netlemesi olan maskelerin minumum taşıması ihtiyaç duyulan özellikleri belirler.
EN 139 – Ağızlık yada maske ile kullanılan tazyiklı hava hattına haiz solunum cihazlarında bulunması gereksinim duyulan minimum özellikleri belirler.
EN 140 – Yarım yüz maskesinde olması ihtiyaç duyulan asgari özellikleri belirler. EN140 standardına acil vaziyet kaçış maskeleri ve dalış maskeleri dahil değildir.
EN 143 – Gaz maskesi gibi koruyucu solunum maskelerinin filtrelerinde kullanılan partikül tutucular için minumum gereksinimleri belirler. Üç ana kısma ayrılır.
P1 Partikül Filtresi: Filtre performansı düşüktür. (80%)
P2 Partikül Filtresi: Filtre performansı orta seviyededir. (94%)
P3 Partikül Filtresi: Filtre performansı yüksektir. (99,95%)
EN 145 – Ortam havasını temizleyen kapalı devre solunum cihazlarını tanımlayan standarttır. Bu tip cihazlar solunumla oluşan karbondioksiti ortamdan uzaklaştırarak ortama temiz hava (oksijen veya oksijen/azot) gönderen cihazlardır.
EN 148-1 – Yüz maskelerinin filtre bağlanma tipleri için geliştirilmiş bir standarttır.
EN 149 – Partikül (toz maskesi şeklinde) maskelerinde bulunması ihtiyaç duyulan asgari özellikleri tanımlar. Acil kaçış sakatlı kullanılan maskeler bu kategoride değildir.
EN 402 – Motorlu hava beslemeli sistemlere haiz maskeler için belirlenmiş minimum özellikleri tanımlar. Bu tip maskeler açık devre solunum sistemine haizdir.
EN 1146 – Açık devre hava sistemine haiz kaçış maskeleri için standart.
EN 1827 – Filtresi ayrılabilir olan gaz maskelerini tanımlama için kullanılır. Bu tip maskeler bir tek gaz yada bir tek toz için yada gaz ve toz kombine olarak kullanılabilir.
EN 12941 – Hava beslemeli filtre cihazlarının standart tarifidir. Bu tür filtreli maskelerde filtreden geçirilen hava bir boru yardım ile başlık kısmına iletilir.
EN 12942 – Havanın bir üfleyici yardımı ile maskeye (yarım yüz yada tam yüz) iletildiği sistemlerin filtresinin minumum özelliklerini tanımlamak için kullanılır.
EN 13794 – Ortam havasından bağlarımsız çalışan kaçış maskelerinin asgari özelliklerini tanımlar. Bu tip maskelerde solunum yöntemiyle oluşan karbondioksit sistemde bulunan KO2 ile ortamdan uzaklaştırılır.
EN 14387 – Yarım yüz ve tam yüz gaz maskeleri için kullanılan filtrelerin minimum özelliklerini tanımlar. Üç farklı sınıf ayrılmıştır;